Dinnseanchas - 13 Aibreán 2i.n.

Iniúchadh ar an dinnseanchas, seanchas faoi áiteanna, i litríocht chomhaimseartha na Gaeilge. Seo an ceathrú bliain den togra seo, comhfhiontar idir Cló Iar-Chonnacht agus Cúirt. Beidh beirt scríbhneoirí as Tír Chonaill, Eithne Ní Ghallchobhair agus Michelle Nic Pháidín, ag caint faoi thábhacht an dinnseanchais ina gcuid oibre agus ag léamh óna saothair. Is é Micheál Ó Conghaile a bheidh mar fhear an tí.

Iniúchadh ar dinnseanchas, seanchas na háite, i litríocht chomhaimseartha na Gaeilge. Pléann na scríbhneoirí Eithne Ní Ghallchobhair agus Michelle Nic Pháidin, beirt as Tír Chonaill, an tábhacht a bhaineann le háit ina gcuid oibre agus roinneann siad léamha roghnaithe. Arna óstáil ag bunaitheoir Chló Iar-Chonnacht, an scríbhneoir Micheál Ó Conghaile.

Ar Thóir Bhríd Ní Mháille | Ar Thóir Bríd Ní Mháille - 13 Aibreán 5i.n.

Léamh drámatúil as amharc le Micheál Ó Conghaile atá i mbéal a fhoilsithe. Tá an t-úrscéal bunaithe ar scéal Bhríd Ní Mháille, an bhean a scríobh Amhrán an Bháthadh agus Amhrán South Boston. Fitear ceol, prós agus an chaointeoireacht san ócáid speisialta seo le Caitlín Ní Chualáin, Bridie Ní Churraoin agus Eoghan Ó Riada.

Léamh drámatúil as úrscéal le Micheál Ó Conghaile atá le teacht, ag insint scéal Bríd Ní Mháille, an bhean taobh thiar de Amhrán an Bháthadh agus Amhrán South Boston. Cumasc amhrán, prós, agus ealaín ársa na fonnadóireachta, tá Caitlín Ní Chualáin, Bridie Ní Churraoin, agus Eoghan Ó Riada sa léiriú seo.

Céiliúradh Ceoil agus Filíochta - 13 Aibreán, 8i.n.

Tráthnóna ceoil, amhránaíochta agus filíochta ag ceiliúradh Leabhar Mór na nAmhrán agus an cnuasach Gearr Gonta: Céad Dán le Céad File. Is é an craoltóir agus amhránaí Máirtín Tom Sheainín a bheidh mar fhear an tí. Ceol agus amhráin le Lillis Ó Laoire, Caitlín Ní Chualáin, Marcus Mac Conghail, agus Eithne Ní Ghallchobhair. Beidh ceol beo ann le Nóirín Ní Ghrádaigh, fidléir as Ráth Tó i gCo. na Mí, agus Colm Ó Dubháin, boscadóir as an Aird Mhór i gConamara.

Oíche cheoil, amhránaíochta agus filíochta ag ceiliúradh Leabhar Mór na nAmhrán, cnuasach de bhreis is 400 amhrán ar an sean-nós, agus Gearr Gonta: Céad Dán le Céad File. Featuring performances by Lillis Ó Laoire, Máirtín Tom Sheáinín, Caitlín Ní Chualáin, Marcus Mac Conghail, and Eithne Ní Ghallchobhair. Ceol beo ó Nóirín Ní Ghrádaigh as Ráth Tó, Co. na Mí, ar an bhfidil, agus Colm Ó Dubháin as an Aird Mhór i gConamara ar bhosca. Arna óstáil ag Máirtín Tom Sheáinín.

Immram - 8 Márta 2025

Is trua linn a rá go bhfuil an ceolchoirm seo curtha ar athló ar chúiseanna nach raibh súil againn leo. Tá muid ag súil go mbeidh sé ar an ardán arís go luath. Ár leithscéal leat faoi seo, tá súil againn go mbeidh tú in ann freastal ar an ócáid seo arís agus ar ócáidí eile.

Dóibh siúd atá ar bheagán Gaeilge:
Ar an drochuair, fuaireamar an scéala go gcaithfimid an ceolchoirm seo a chur siar mar gheall ar chúinsí gan choinne. Tá súil againn go mbeidh tú in ann freastal ar an ócáid seo ar dháta athsceidealaithe agus go bhfeicfimid sibh ag imeachtaí eile sa Taibhdhearc.

———

Is sraith dánta atá in Immram le Nuala Ní Dhomhnaill a foilsíodh den chéad uair ina rogha Feis (1991). Sa bhliain 2019, rinne Paddy Bushe agus Féile Filíochta Ghrianstad Amergin, rinne siad Neil Ó Lochlainn a choimisiúnú chun ceol a dhéanamh de na dánta, agus dá bharr sin, cuireadh an tsraith ceoil i láthair den chéad uair ag an bhFéile sa Choireán sa bhliain 2021.

Tá an ceol measctha le tionchair ó cheol traidisiúnta na hÉireann agus amhránaíochta an tsean-nóis, chomh maith leis an snagcheol/ceol saor-chumtha agus ceol clasaiceach comhaimseartha chun stíl nuálach, iar-seánraithe a dhéanamh de cheol aireagail chomhaimseartha na hÉireann. Tá na ceoltóirí seo sár-aitheanta mar chuid de na ceoltóirí óga is fearr in Éirinn sa lá atá inniu ann.

Ciallaíonn Immram “Aiste nó turas” agus is cineál scéith é a fhaightear go coitianta sa litríocht mhiotaseolaíoch na hÉireann, a dhéanann cur síos ar thuras an phríomhcharachtair ar mhuir go dtí an saol eile agus na heachtraí a tharlaíonn lena linn sin. Sa saothar seo, chruthaigh an Lochlannach uigeachtaí comhaimseartha ceoil do lucht éisteachta nua-aimseartha atá fréamhaithe i bhfoirmeacha ársa, cosúil le sraitheanna agus rince na hÉireann, agus rinne sé iad seo a chomhcheangal le tionchair atá níos nua-aimseartha chun domhan ceoil a chruthú atá saor ó theorainneacha agus cineálacha ceoil.

Is ceoltóir agus cumadóir é Neil Ó Lochlainn as Contae an Chláir a bhfuil duaiseanna buaite aige. Tá a saothar dírithe ar iniúchadh a dhéanamh ar an gceol comhaimseartha agus ar an bpobal áitiúil, agus ar theanga chruthaitheach cheoil ar leith a fhorbairt atá bunaithe go príomha ar thionchair Éireannacha. Tá sé ar dhuine de bhunaitheoirí Ensemble Ériu, grúpa a bhfuil trí cheirnín folisithe acu agus moladh criticiúil faighte acu. Bhuaigh siad Gradam Ceoil TG4. D’fhoilsigh ensemble aireagail nuálach ‘Cuar’ a dtríú halbam Tairseach sa bhliain 2024. Tá sé ina dhordveidhleadóir atá roghnaithe ag go leor de phríomhcheoltóirí snagcheoil na hÉireann agus idir 2012 agus 2015 bhí sé ina bhall de ghrúpaí leis an ngiotáraí Louis Stewart. Tá sé tar éis a bheith ina chónaitheach agus a bhfuil

coimisiúin faighte aige ó institiúidí agus féilte éagsúla. Sa bhliain 2019, léirigh é le haghaidh staidéir Ghlúin Eile ón gComhairle.

“Tá nádúr agus tuiscint ag Neil Ó Lochlainn ar shnáitheanna éagsúla ceoil a scoil, domhain dúthrachtacha ceoil a chruthú a labhraíonn le fíor-dhoimhneacht agus barántúlacht.” — Máirtín Ó hAodha

“Ceannródaí iarchineálach” — The Irish Times faoi Neil Ó Lochlainn

“Duine de na h spreag is spreagúla in Éirinn” — The Irish Times faoi Eithne Ní Chatháin (Inni-K)